Rafetus swinhoei

Loài rùa mai mềm không lồ Swinhoe hay rùa Hoàn Kiếm (Rafetus swinhoei) là một trong những loài rùa lớn nhất thế giới (nặng tới 170kg). Săn bắn và mất môi trường sống là nguyên nhân chính đưa loài này đến bờ vực tuyệt chủng. Hiện tại chỉ còn ghi nhận hai cá thể còn tồn tại trên thếgiới sau khi cá thể cái duy nhất được ghi nhận ở Trung Quốc đã chết vào ngày 13 tháng 4 năm 2019. Một sự thật đáng buồn là rùa Hoàn Kiếm được công nhận là rùa hiếm nhất trên trái đất. Hiện tại, cá thể đực còn sót lại thì một cá thể đang được lưu giữ ở vườn thú Tô Châu của Trung Quốc và cá thể còn lại ở hồ Đồng Mô, Hà Nội, Việt Nam. Mới đây, Chương trình rùa châu Á tuyên bố có sự hiện diện của một cá thể khác tại hồXuân Khanh, Hà Nội, Việt Nam trên Facebook. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng khoa học chứng minh sự có mặt của loài tại đây.

Cho đến nay, giới khoa học đã biết rất ít về hệ sinh thái, phân bố và tình trạng quần thể của loài do thiếu phương pháp tiêu chuẩn trong nghiên cứu và công bố. Do đó, chương trình bảo tồn loài rùa này đang đi vào ngõ cụt. Sự tồn vong lai của loài rùa Rafetus swinhoei là không chắc chắn. Nhận thức được tình hình khẩn cấp này, Trung tâm bảo tồn rùa Turtle Sanctuary đã thiết lập một chương trình nghiên cứu và bảo tồn dài hạn tập trung vào loài rùa quý hiếm này. Chúng tôi thiết lập và tuân thủ nghiêm ngặt phương pháp nghiên cứu theo tiêu chuẩn và từng bước áp dụng những kết quả nghiên cứu vào các chiến lược bảo tồn. Mục tiêu là tìm kiếm các cá thể rùa Hoàn Kiếm mới nhằm bổ sung vào quy trình ghép đôi sinh sản với những cá thể còn sót lại. Ở những bước đầu tiên, chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn có cấu trúc để tìm kiếm sự sống sót của các loài trong tự nhiên và cập nhật các thông tin sinh thái của loài. Từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2019 và từ tháng 10 đến tháng 11 năm 2019, các chuyên gia hiện trường từ Khu bảo tồn rùa do Giáo sư Luca Luiselli dẫn đầu đã thực hiện một số chuyến khảo sát phỏng vấn chuyên sâu. Khảo sát được thực hiện trong hệ thống sông lớn của Việt Nam và Lào. Bao gồm sông Đà, sông Hồng ở miền Bắc Việt Nam và sông Mã & Chu ở miền Trung Việt Nam và thượng Lào. Kết quả đầu tiên được công bố trên các tạp chí danh giá hàng đầu. Tựu chung lại, Chúng tôi đã tìm ra một số địa điểm có khả năng vẫn còn sự hiện diện của loài rùa huyền thoại – Rafetus swinhoei. Chúng tôi cũng tìm thấy thêm một số địa điểm từng có sựphân bố của loài mà trước đó chưa nhà nghiên cứu nào tìm được. Chúng tôi hiện đang tiếp tục nỗ lực để cứu con rùa bí ẩn này khỏi sự tuyệt chủng. Tuy nhiên, chương trình bảo tồn này đòi hỏi sự kiên nhẫn, đổi mới và tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc để đạt được mục tiêu. Do đó, chúng tôi đang làm tốt nhất để có thể đi tới thành công.